Hoe zorgt Allemaal Digitaal ervoor dat gedoneerde laptops goed terechtkomen?

‘Maatschappelijke organisaties kennen de doelgroep het beste.’

Sinds Allemaal Digitaal bekendmaakte tweedehands laptops en tablets te gaan doneren, wordt de stichting bedolven door aanvragen. De maatschappelijke behoefte aan refurbished devices blijkt veel groter dan het aanbod en stijgt nog altijd. Samenwerking met maatschappelijke organisaties en lokale initiatieven is essentieel om te zorgen dat gedoneerde laptops goed terechtkomen, vertellen Jelisa Davids en Else van Nieuwkerk van Allemaal Digitaal.

Meer vraag dan aanbod

Stichting Allemaal Digitaal knapt gedoneerde, afgeschreven zakelijke laptops op, zodat ze een tweede leven krijgen bij mensen met weinig middelen. Eerder schreven we over het ontstaan van de stichting, waarom organisaties laptops doneren en hoe gedoneerde laptops worden klaargemaakt (‘refurbished’) voor hergebruik. Dit artikel gaat in op de vraag hoe Allemaal Digitaal ervoor zorgt dat de gedoneerde laptops goed terechtkomen. Want, zo vertelde directeur van de stichting Ed Alting Siberg eerder: er is véél meer vraag dan aanbod aan tweedehands laptops. Hoe zorgt Allemaal Digitaal ervoor dat de gedoneerde laptops belanden bij de mensen die ze nodig hebben en dat deze mensen zo goed mogelijk geholpen worden?

Werken vanuit vertrouwen

“Aanvankelijk kon iedereen zich bij ons melden,” vertelt Allemaal Digitaal-coördinator Jelisa Davids. “Na media-aandacht voor ons initiatief stroomden de aanvragen binnen. In de eerste weken werkten we vanuit vertrouwen: als mensen zeggen dat ze een laptop nodig hebben, geloven we dat. Zo konden we mensen in de acute crisistijd van corona snel helpen.” Medewerkers van Allemaal Digitaal brachten de gedoneerde laptops in deze periode persoonlijk langs, waardoor ze precies wisten waar de devices terechtkwamen.

Maar naarmate het initiatief groeide, was een structurelere aanpak nodig. “Iedereen één op één helpen was in praktisch opzicht niet langer mogelijk,” vertelt Else van Nieuwkerk van Allemaal Digitaal. “Bovendien ontbrak het ons aan expertise om de aanvragen te beoordelen. Weten mensen die laptops het hardst nodig hebben ons wel te vinden? En wie zijn wij om te beoordelen wie wel of niet een gedoneerde laptop krijgt?” Daarom besloot de stichting de focus te verleggen naar samenwerking met maatschappelijke organisaties die deze ‘triage’ konden overnemen.

Jelisa overhandig laptop aan Soumaya van Stichting Al Amal

Welzijnsorganisaties weten wat er speelt

Allemaal Digitaal werkt inmiddels samen met meer dan dertig welzijnsorganisaties, zoals Stichting Leergeld, het Nationaal Ouderenfonds en Stichting Mano. Zij helpen verschillende doelgroepen, waaronder gezinnen in armoede, alleenstaande ouderen, nieuwkomers of mensen met een beperking. “Samenwerken met maatschappelijke organisaties past bij onze ketenaanpak: iedereen draagt bij vanuit zijn expertise,” zegt Van Nieuwkerk. “Donateurs doneren de laptops of tablets, Allemaal Digitaal verzorgt het (refurbish)proces en maatschappelijke organisaties zorgen ervoor dat de laptops goed terechtkomen.”

“Maatschappelijke organisaties kennen de doelgroep en hebben het beste zicht op wat er speelt,” vult Davids aan. “Via welzijnsorganisaties bereiken we óók mensen die ons zelf niet weten te vinden.” Het lokale netwerk van welzijnsorganisaties is een belangrijke factor voor succes, vertelt ze. “Je moet komen op de plekken waar de doelgroep komt. Zelfs een ritje met de tram kan voor mensen in armoede een drempel zijn om gebruik te maken van het hulpaanbod.”

Samenwerken met gemeenten

Verschillende gemeenten hebben eigen initiatieven om refurbished laptops te doneren. In sommige gevallen werken ze daarbij samen met Allemaal Digitaal. In 2020 ging in Amsterdam de Cyberbank van start, waar Amsterdammers met een stadspas (voor minima) een gedoneerde laptop kunnen aanvragen. Rotterdam onderzoekt momenteel de mogelijkheid van een eigen cyberbank.

“Het heeft voordelen om hulp lokaal te organiseren, dus wij steunen dergelijke initiatieven van gemeenten van harte,” zegt Van Nieuwkerk. Tegelijk waarschuwt ze gemeenten om het proces niet te onderschatten. “Er komt een hoop expertise kijken bij het inzamelen, wipen, refurbishen en distribueren van laptops,” vertelt ze. “Ook moet er aandacht zijn voor begeleiding na ontvangst van een laptop en in sommige gevallen hulp bij het ontwikkelen van digitale vaardigheden. Kijk als gemeente goed naar wat je zelf kunt doen, wat er al aan lokale initiatieven bestaat en waarvoor je externe partners nodig hebt.”

Computerbegeleiding bij Wijkcentrum de Wissel

Leren van elkaar

Om ervoor te zorgen dat de laptops goed terechtkomen, werkt Allemaal Digitaal kortom samen met maatschappelijke organisaties en lokale initiatieven. Omgekeerd helpen deze partijen Allemaal Digitaal om het eigen proces te verbeteren. Zo onderzoekt de stichting de mogelijkheid om ontvangers van laptops twee jaar gratis toegang te geven tot een virusscanner, nadat duidelijk werd dat (met name oudere) ontvangers dit belangrijk vinden maar niet altijd zelf kunnen organiseren.

Een andere les voor Allemaal Digitaal was om laptops niet langer te voorzien van een sticker. “Wij zijn trots op ons initiatief en plakten daarom een grote Allemaal Digitaal-sticker op de laptops,” vertelt Davids. “Maar van maatschappelijke organisaties hoorden we dat kinderen daar niet blij mee waren. Zij willen niet dat iedereen kan zien dat zij een gedoneerde laptop hebben. Zij willen een ‘gewone’ laptop zoals alle kinderen in de klas, zónder sticker.”

Druppel op een gloeiende plaat

Nog altijd werkt Allemaal Digitaal vanuit vertrouwen – maar nu ligt dat vertrouwen bij de maatschappelijke organisaties. “Wij stellen geen strikte eisen aan de welzijnsorganisaties als het gaat om de distributie van de laptops,” vertelt Van Nieuwkerk. “Wat wel telt is of zij een relevant netwerk hebben en bewezen ervaring om mensen in financieel kwetsbare situaties te helpen. Daar sluiten we dit project dan op aan.”

Tegelijk blijft er een zekere willekeur bestaan bij de distributie van de gedoneerde laptops, erkent Van Nieuwkerk. Dat komt vooral door de grote schaarste aan devices. “Het blijft een kwestie van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’. Alle organisaties waarmee wij werken hebben wachtlijsten.” Daarom ligt de focus van Allemaal Digitaal dit jaar op het werven van zoveel mogelijk nieuwe donateurs: bedrijven en organisaties die hun afgeschreven laptops – liefst structureel – willen schenken.

Laptops doneren

Zo maken we digitale toegang voor iedereen in Nederland bereikbaar. Digitale toegang is geen luxe. het is een basisbehoefte.

Scroll naar boven