In Nederland helpt bijna 6 op de 10 volwassenen iemand in hun omgeving met het regelen van digitale zaken. Dat blijkt uit een nieuw flitsonderzoek van de Alliantie Digitaal Samenleven, uitgevoerd onder ruim 1.000 informele helpers. Het onderzoek laat zien hoe belangrijk deze stille kracht in de samenleving is en hoe groot de behoefte is aan toegankelijke ondersteuning voor mensen die moeite hebben met digitale zaken.
De onzichtbare motor achter digitale inclusie
De meeste helpers ondersteunen familieleden, vaak ouders of grootouders. Zij helpen vooral bij moeilijke digitale zaken: van belastingaangifte en online bankieren tot afspraken maken in de zorg of bij de gemeente.
Hoewel veel mensen slechts af en toe hulp nodig hebben, zegt 75% van de helpers dat degene die zij ondersteunen zonder hulp zou vastlopen bij belangrijke digitale zaken. De rol van deze helpers is dus van groot maatschappelijk belang. Tegelijk laat het onderzoek zien dat deze ondersteuning niet vanzelfsprekend is.
- 22% voelt zich soms overvraagd.
- 26% kan niet helpen omdat een inlog of machtiging vereist is.
- 47% denkt dat mensen geen lokale hulp zoeken omdat ze niet weten dat deze hulp bestaat.
Hiermee wordt een grote uitdaging zichtbaar: informele hulp werkt, maar kan pas écht krachtig zijn als het wordt ondersteund door duidelijke, toegankelijke voorzieningen.
Fysieke en betrouwbare hulp is nodig
Het onderzoek laat ook zien wat mensen nodig hebben om hulp te vragen. Denk aan een vertrouwde locatie in de buurt, een bekend persoon die helpt, meer bekendheid over waar zij terecht kunnen en de mogelijkheid dat iemand meegaat naar de eerste afspraak.
Een groot deel van de helpers vindt bovendien dat organisaties meer verantwoordelijkheid moeten nemen. Volgens een derde van de ondervraagde deelnemers lossen helpers problemen op die eigenlijk door de instantie zelf hadden moeten worden aangepakt.
Samen maken we digitale hulp toegankelijker
Voor maatschappelijke organisaties is dit onderzoek een waardevolle bron van inzicht. Veel mensen die moeite hebben met digitale zaken komen uit kwetsbare groepen: lage inkomens, beperkte taalvaardigheid, gezondheidsproblemen of stress door schulden. Professionele begeleiding en informele steun zijn een belangrijke hulpbron. Je kunt het flitsonderzoek Vele handen helpen van Alliantie Digitaal Samenleven hier bekijken.
We willen de maatschappelijke organisaties die met deze groepen werken ondersteunen, juist omdat toegang tot een laptop én digitale vaardigheden hand in hand gaan. Daarom hebben we aan een nieuwe pagina op onze site gewerkt, waar we een overzicht hebben gemaakt van plekken in Nederland waar je jouw digitale vaardigheden kunt ontwikkelen en verdiepen. De pagina helpt organisaties om sneller door te verwijzen en hun cliënten te ondersteunen bij veilig en zelfstandig digitaal meedoen.
Het onderzoek van de Alliantie laat één ding duidelijk zien: niemand hoeft het alleen te doen. Informele helpers spelen een grote rol, maar hebben steun nodig van organisaties, overheid en toegankelijke hulpmiddelen. Met onze nieuwe pagina digitale vaardigheden willen we iedereen die met kwetsbare groepen werkt nóg beter ondersteunen, zodat meer mensen hun weg vinden in de digitale samenleving.
